Tổng hợp về phương pháp kích sữa an toàn và hiệu quả

Kích sữa là phương pháp hữu hiệu được nhiều mẹ bỉm áp dụng do bị tắc tia sữa hoặc sữa về chậm sau khi sinh. Mẹ có thể tham khảo nhiều phương pháp, từ việc sử dụng các loại lá từ tự nhiên tới thiết bị hỗ trợ hiện đại. Trong quá trình thực hiện, mẹ cần lưu ý một số điều để cả mẹ và bé đều an toàn, mạnh khỏe.

Nguyên nhân khiến mẹ mất sữa sau khi sinh

Trước khi tìm hiểu về các phương pháp kích sữa, mẹ cần biết lý do bị mất sữa để nắm rõ về tình trạng của bản thân, cũng như có cách điều trị tận gốc:

• Stress, căng thẳng: Khi mệt mỏi và stress, hai loại hormone tiết sữa là Oxytocin và Prolacin sẽ giảm đi; lâu dần dẫn tới tình trạng mất sữa
• Không đủ dinh dưỡng: Cơ thể sau sinh cần được bồi bổ nhiều hơn ngày thường để lấy lại sức khỏe cho mẹ, đồng thời truyền sang con. Khi dinh dưỡng mất cân bằng, sức khẻo suy yếu, mẹ sẽ không tiết đủ lượng sữa.
• Ăn thực phẩm làm mất sữa: Lá lốt, măng chua, cà phê, đồ có cồn, tỏi, đồ chiên rán,…
• Mẹ mắc một số bệnh liên quan tới tuyến vú: Tắc tuyến sữa, áp xe vú, thiếu sản tuyến vú,…
• Sót rau: Sót rau là tình trạng mẹ bị sót lại nhau thai trong tử cung sau sinh. Điều này dẫn cảm giác đau đớn khi tử cung co bóp, lượng hormone progesterone không thuyên giảm làm cảm quá trình sản sinh sữa.
• Thiếu máu, rối loạn nội tiết: Bệnh rối loạn nội tiết ảnh hướng tới hormone tiết ra sữa. Khi máu không đủ cung cấp cho các cơ quan, quá trình làm ra sữa sẽ chậm lại.
• Cho con ăn sữa ngoài quá sớm: Mẹ khi phụ thuộc vào sữa ngoài, giảm tần suất cho bé sẽ khiến cơ thể không thể sản sinh sữa đồng đều và dần mất sữa.

Việc xác định được nguyên nhân gây mất sữa sẽ giúp mẹ có hướng điều trị lâu dài, hồi phục được sức khỏe toàn diện. Cơ thể khỏe mạnh sẽ giúp hoạt động sản xuất đều đặn, hiệu quả hơn.

Tuy nhiên, nhiều mẹ lo lắng về độ an toàn của các phương pháp kích sữa tại nhà. Vậy cách làm này có an toàn không?

Phương pháp kích sữa sau sinh có an toàn không? 

Kích sữa là phương pháp kích thích cơ thể phụ nữ sau sinh tiết sữa nhiều và nhanh hơn. Cách kích sữa về thường áp dụng với các đối tượng dưới đây:

• Mẹ sau sinh sữa chưa về
• Mẹ sau sinh ít sữa và không đủ cho con bú
• Mẹ bị mất sữa
• Mẹ bị tắc tia sữa
• Kich sữa cho mẹ sinh non

Việc kích sữa mang lại nhiều lợi ích cho cả mẹ và bé, kích thích sữa mẹ nhanh hơn, giảm tình trạng tắc tia sữa,…Tuy nhiên, không ít mẹ còn lo lắng không biết kích sữa có gây ảnh hưởng gì đến sức khỏe hay không. Theo các chuyên gia, nếu kích sữa được thực hiện đúng phương pháp, đúng quy trình thì hoàn toàn không gây bất kỳ ảnh hưởng nào.

Cách kích sữa về nhiều cho mẹ ít sữa sau sinh 

Hiện nay có rất nhiều cách kích sữa sau sinh dành cho mẹ bỉm. Tuy nhiên, mẹ nên căn cứ vào thể trạng cũng như điều kiện của mình để lựa chọn được phương pháp kích sữa đúng cách và phù hợp nhất.

Kích sữa bằng máy hút sữa 

Sử dụng máy kích sữa là phương pháp kích sữa cho mẹ ít sữa đang được đông đảo mẹ bìm lựa chọn. Chỉ với máy hút sữa mà có thể giúp sữa mẹ về nhiều để bé bú trực tiếp hoặc mẹ có thể vắt ra để cho trẻ bú bình sữa, nhất là khi mẹ không ở bên cạnh trẻ. 

Các loại máy hút sữa được ưa chuộng mà mẹ có thể tham khảo: 

Máy hút sữa Medela Pump

• Nguồn gốc: Thụy Sỹ
• Giá cả: 2.000.000 – 2.300.000 VNĐ/máy
• Đặc điểm: Công nghệ sản xuất tiên tiến Expression giúp mô phỏng nhịp bú tự nhiên của trẻ sơ sinh nhằm kích thích tốc độ kích sữa 120 lần/ phút. Đây là dòng máy hút sữa sử dụng điện hoặc pin để hút, khả năng chứa và bảo quản sữa cao. 

Máy hút sữa Spectra 9 Plus

• Nguồn gốc: Hàn Quốc
• Giá tham khảo: 2.500.000 – 2.800.000 VNĐ/máy
• Đặc điểm: Thiết kế nhỏ gọn với khả năng hút sữa mạnh vì sử dụng pin tiểu AA hoặc dung nguồn điện vận hành. Máy không chứa BPA nên an toàn cho người sử dụng. 

Máy hút sữa Real Bubee

• Nguồn gốc: Nhật Bản
• Giá tham khảo: 200.000 – 250.000 VNĐ/máy
• Đặc điểm: Hoạt động êm ái, không chứa BPA độc hại nên rất an toàn với sức khỏe của mẹ. Thiết kế đặc biệt vừa giúp massage kích thích sữa về mà không lo bị tắc tia sữa.

Xem thêm: Review TOP 8 miếng thấm sữa được ưa chuộng nhất hiện nay

Sử dụng thuốc kích sữa

Thuốc kích sữa là loại thuốc giúp kích thích cơ thể tiết ra Prolactin và Oxytocin có vai trò quan trọng trong việc sản xuất sữa, có thể áp dụng kích sữa sau sinh mổ cho mẹ. 

Một số loại thuốc kích sữa chất lượng mà mẹ có thể tham khảo:

• Thuốc kích sữa Metoclopramide (Reglan): Ngăn chặn sự giải phóng dopamin tại tế bào thần kinh trung ương, nhờ vậy mà giúp làm tăng nồng độ hormone prolactin trong máu và tăng bài tiết sữa mẹ.
• Thuốc kích sữa Domperidone (Motilium): Đối kháng dopamine đồng thời làm tăng nồng độ hormone prolactin trong máu, từ đó kích thích tăng tiết sữa để giúp sữa mẹ ra đều và nhiều hơn.
• Thuốc kích sữa Oxytocin: Là thuốc kích sữa dạng xịt mũi có khả năng tăng 3-5 lần lượng sữa đối với mẹ đẻ con so và tăng 2 lần lượng sữa ở mẹ đẻ con dạ.

Lưu ý: Các loại thuốc kích sữa đều có thể tiềm ẩn một vài tác dụng phụ, do đó mẹ tuyệt đối không tự ý sử dụng bất kỳ loại thuốc nào mà chưa tham khảo ý kiến bác sĩ. 

Kích sữa helen (bấm huyệt)

Bấm huyệt chữa tắc tia sữa cũng là phương pháp được nhiều mẹ áp dụng. Những huyệt liên quan đến hành khí giúp thông tia sữa và chống ứ trệ bao gồm: huyệt chiên trung, huyệt kiên tỉnh, huyệt nhũ căn, huyệt dịch môn, huyệt ốc ế.  

Huyệt kiên tỉnh

• Vị trí: Huyệt là chỗ lõm, còn kiên là vùng trên vai và trông rất giống cái giếng nên gọi là huyệt kiên tỉnh. 
• Cách thực hiện: Dùng ngón tay cái bấm mạnh huyệt kiên tỉnh, càng tạo cảm giác căng tức thì càng tốt. 

Huyệt nhũ căn 

• Vị trí: Huyệt thẳng từ núm vú xuống, nằm ngay dưới bầu ngực và phía trên xương sườn thứ 6, cách đường chính giữa ngực 7-7,5cm.
• Cách thực hiện: Nâng bầu ngực lên, dùng ngón tay ấn nhẹ nhàng để cảm nhận cảm giác thoải mái và dễ chịu cho bầu ngực. 

Huyệt chiên trung 

• Vị trí: Chiên là mùi hôi tanh của con chiên, theo Đông y là mang bảo vệ tim, trung là ở giữa. Do vậy, vị trí huyệt trung chiên là ở giữa ngực – nơi chứa tim. 
• Cách thực hiện: Dùng đầu ngón tay xoa day huyệt chiên trung trong 2-3 phút.

Huyệt dịch môn

• Vị trí: Kẽ ngón út và ngón áp út, nơi tiếp giáp giữa da mu tay và gan tay. 
• Cách thực hiện: Dùng ngón tay cái xoa bấm nhẹ nhàng huyệt dịch môn, đến khi cảm nhận được bàn tay có cảm giác đau nhẹ được gọi là thành công. 

Huyệt ốc ế 

• Vị trí: Ốc là bầu ngực (giống cái nhà ốc), ế là mái che nhà (theo chữ nho xưa). Do vậy, huyệt ốc ế là huyệt phía trên bầu ngực và như cái màn che nhà. 
• Cách thực hiện: Tương tự xoa bóp nhẹ nhàng như các huyệt quanh ngực khác. Tần suất nên từ 2-3 lần để nhanh chóng cảm nhận được sự thông thoáng của bầu ngực.

Phương pháp kích sữa power pump

Kích sữa power pumping là phương pháp gọi sữa mẹ cho mẹ bỉm cực mạnh có nguồn gốc từ phương Tây. Phương pháp mô phỏng lại việc cho trẻ bú, chia nhỏ lượng sữa vắt trong mỗi lần giống việc trẻ đòi bú. Sau đó, mẹ có thể vắt sữa tăng dần lên nhờ đó kích thích dòng chảy mạnh hơn, việc kích sữa đạt thành công. 

Ưu điểm phương pháp: 

• Kích sữa hiệu quả, giúp sữa mẹ được sản xuất nhiều hơn. 
• Thích hợp với những mẹ bị mất sữa, tắc tia sữa, ít sữa. 

Nhược điểm phương pháp: 

• Tốn nhiều thời gian vắt sữa, hút sữa. 
• Dễ gây tổn thương bầu ngực và đầu vú. 

Hướng dẫn hút kích sữa đúng cách:

• Mẹ sẽ tiến hành phương pháp power pumping 70 phút/ lần. Cứ mỗi 10 phút vắt sữa bằng dụng cụ chân không, sau đó nghỉ ngơi 10 phút. 
• Lặp lại quá trình này 4 lần, tổng cộng mẹ sẽ cần 40 phút vắt sữa và 30 phút nghỉ giữa các lần. 
• Mẹ có thể thực hiện phương pháp này 4-5 lần trong ngày hoặc làm bất cứ lúc nào rảnh.

Kích sữa bằng tay

Một trong những cách kích sữa sau sinh được nhiều mẹ áp dụng đó là kích sữa bằng tay. Vắt sữa bằng máy có thể giúp mẹ tiện lợi hơn và vắt sữa nhanh hơn nhưng cách vắt sữa bằng tay lại mang đến sự thoải mái và dễ chịu cho mẹ. Không những vậy, kích sữa bằng tay cũng không tốn quá nhiều thời gian, nhất là khi mẹ hiểu rõ kỹ thuật Marmet.

Cách kích sữa và vắt sữa bằng tay với kỹ thuật Marmet mà mẹ bỉm có thể tham khảo:

• Vị trí đặt tay để vắt sữa: Đặt ngón cái ở một phía núm vú sao cho cách ngón giữa và ngón trỏ khoảng 2,5cm. Đặt ngón giữa và ngón trỏ ở vị trí 6h, ngón cái ở vị trí 12h sao cho tạo thành hình chữ C bao lấy quầng vú. Đồng thời, các ngón tay phải cùng nằm trên một đường thẳng với núm vú. 
• Ấn nhẹ: Mẹ cần ấn nhẹ về phía thành lồng ngực. Nếu kích thước ngực lớn thì cần nâng vú lên sau đó mới ấn. Chú ý không duỗi ngón tay khi ấn. 
• Lăn tròn: Lăn các ngón tay từ viên, giữa vú về phía núm vú. Đè mạnh và thay đổi ngón giữa và ngón trỏ trong khi đưa ngón cái lăn tròn về phía trước. Mẹ hãy hình dung nhịp vắt sữa tương tự như nhịp trẻ đang bú. 

Kích sữa bằng mẹo dân gian

Theo các mẹo được lưu truyền trong dân gian, mẹ bị mất sữa khi dùng những loại lá dưới đây sẽ giúp sữa về nhanh chóng:

• Sử dụng búp dứa: Số lượng tương tự với lá mít; búp dứa phải được rửa sạch, cắt bỏ các lá bên ngoài chỉ giữ lại phần búp trắng; dùng búp dứa như một thành phần trong món ăn
• Sử dụng lá tía tô và lá dừa: Giã nhuyễn tía tô và ngọn lá dừa, sau đó chườm lên ngực
• Sử dụng lá mít: 7 lá với con trai và 9 lá với con gái; làm sạch lá, để ráo sau đun với nước; một phần để uống, một phần dùng lược chải đều lên đầu ngực và bầu ngực.

Những cách kích thích sữa về trên đây đều có độ an toàn cao và dễ thực hiện. Dù vậy, để điều trị dứt điểm tình trạng mất sữa, mẹ cần thực hiện đều đặn và kiên nhẫn.

Xem thêm: Chia sẻ kinh nghiệm cách kích sữa về nhiều sau sinh mổ cho mẹ

Dưới đây là những vấn đề mẹ nên chú trọng để quá trình kích sữa hiệu quả, an toàn cho cả mẹ và bé.

Những điều cần lưu ý để mẹ kích sữa thành công

Kích sữa bằng phương pháp hiện đại hay truyền thống đều có điểm chung về thời gian cũng như các yếu tố tác động (tinh thần người mẹ, chế độ dinh dưỡng,…) Những lưu ý sau đây sẽ là hỗ trợ mẹ bỉm kích sữa suôn sẻ.

Kích sữa bao lâu thì thành công?

Thời gian kích sữa bao lâu thành công còn phụ thuộc vào cơ địa mỗi người. Có mẹ kích sữa chỉ mấy ngày đã có sữa liền nhưng lại có mẹ phải mất 1-2 tháng, thậm chí lâu hơn sữa mới về. Do vậy, mẹ cần phải kiên trì không nản lòng khi sữa chưa kịp về. Đồng thời, mẹ cũng không nên quá lo lắng kích sữa bao lâu thì về vì dễ tạo áp lực, mong ngóng sữa về nhiều. Mẹ hãy giữ tinh thần thật thoải mái thì sữa sẽ nhanh về hơn. 

Lịch hút sữa tiêu chuẩn cho mẹ ít sữa sau sinh

Thời lượng hút sữa thích hợp nhất cho mẹ là 2-3 giờ đồng hồ. Mỗi cữ hút nên là 20-30 phút, không nên để cữ hút quá lâu vì sẽ khiến sữa khó về. Trong khi hút, mẹ nên hút kiệt sữa hai bên bầu ngực để sữa mới được kích thích ra nhiều hơn. Mẹ nên áp dụng lịch hút sữa 6h-8h-10h-12h-14h-16h-18h-20h-23h-1h-3h-6h.

Sau khi kích sữa và áp dụng lịch hút sữa khoa học thì sữa chắc chắn sẽ về dù ít dù nhiều. Khi đó mẹ có thể giãn cữ hút dài hơn. Tiếp tục làm như thế và giảm dần quá trình kích sữa chứ không nên dừng kích sữa đột ngột khi đã thấy sữa về. Vì việc này khiến cơ thể chưa kịp thích nghi và gây tổn thương đến bầu ngực.

Ngoài ra, mẹ cần chú ý thêm những vấn đề sau:

• Cho trẻ bú sữa mẹ đều đặn sẽ là cách kích sữa hiệu quả và đơn giản nhất. Không nên đợi trẻ khóc đòi sữa mẹ mới cho bú, thay vào đó nên cho trẻ bú đều đặn theo các khung giờ cố định để tăng lượng sữa tiết ra. 
• Bổ sung dinh dưỡng trong bữa ăn hàng ngày, nhất là các món ăn kích sữa cho mẹ sau sinh, thực phẩm lợi sữa, tốt cho mẹ sau sinh như móng giò, cá hồi, thịt gà, bông cải xanh…. Mặt khác, hạn chế thực phẩm gây mất sữa, gây mùi trong sữa như hành, tỏi, ớt…Vì trẻ sẽ không bú nếu sữa mẹ có mùi vị lạ, từ đó dẫn đến tính trạng lượng sữa tiết ra ít dần. 
• Để tâm lý luôn được thoải mái, không nên quá nóng vội mong sữa về dẫn đến căng thẳng, lo lắng và khiến sữa càng lâu về hơn
• Mẹ nên thường xuyên âu yếm, vỗ về con để kích thích ra sữa nhiều hơn. 

Trên đây là thông tin chia sẻ về cách kích sữa, những lưu ý cần biết cũng như cách kích sữa cho mẹ sau sinh hiệu quả hàng đầu. Hy vọng rằng, từ nay mẹ sẽ không còn lo lắng sữa không về hay không đủ sữa cho con bú nữa, từ đó sẽ có quá trình nuôi con tốt hơn. Để được tư vấn kỹ hơn hoặc tìm hiểu về các dòng sữa Úc chất lượng, cha mẹ có thể đăng ký tư vấn tại form bên dưới:

ĐĂNG KÝ NHẬN TƯ VẤN MIỄN PHÍ