Cảnh báo tình trạng rốn trẻ sơ sinh bị nhiễm trùng cha mẹ cần lưu ý

Rốn trẻ sơ sinh bị nhiễm trùng là tình trạng vô cùng nguy hiểm. Theo thống kê từ Tổ chức Y tế thế giới, khoảng 47% trẻ sơ sinh bị nhiễm trùng máu là do biến chứng từ nhiễm trùng rốn và 21% trường hợp trẻ đi khám có liên quan đến nhiễm trùng rốn. Do đó, bố mẹ cần hết sức lưu tâm khi thấy những biểu hiện bất thường ở rốn trẻ.

Rốn trẻ sơ sinh bị nhiễm trùng là gì?

Nhiễm trùng rốn là tình trạng nhiễm trùng khu vực cuống rốn và có thể lan rộng ra xung quanh. Khi đó, vùng xung huyết có thể lan rộng ra thành bụng và kèm theo các triệu chứng như sưng tấy, phù nề, chảy dịch mủ có mùi hôi. 

Rốn trẻ sơ sinh bị nhiễm trùng bao gồm các bệnh lý nhiễm trùng có thể gặp phải trước sinh, trong khi sinh và sau sinh 28 ngày. Khi dây rốn bị nhiễm trùng sẽ làm tăng nguy cơ uốn ván – một nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở trẻ sơ sinh.

Một số tác nhân có hại gây nhiễm trùng rốn ở trẻ sơ sinh sau khi rốn trẻ sơ sinh rụng bao gồm vi khuẩn gram (-) từ đường ruột tấn công lên rốn qua phân; vi khuẩn tụ cầu vàng xâm nhập từ da vào rốn; vi trùng uốn ván xâm nhập từ dụng cụ hỗ trợ sinh sản không được sát trùng trước đó.

Dấu hiệu rốn trẻ sơ sinh bị nhiễm trùng 

Khi dây rốn đã khô sẽ chuyển thành màu nâu hoặc đen và đó là dấu hiệu bình thường. Thậm chí rốn có thể chảy ít máu hoặc chảy ít dịch kèm tình trạng rốn trẻ sơ sinh có mùi nhẹ nhưng sẽ dần biến mất khi rụng rốn. 

Các dấu hiệu và hình ảnh rốn trẻ sơ sinh bị nhiễm trùng mà bố mẹ có thể nhận biết bao gồm: 

• Tại khu vực chân rốn của trẻ bị sưng tấy và phù nề 
• Vùng rốn tiết dịch mủ có mùi hôi hoặc rốn trẻ sơ sinh bị ướt sau khi rụng
• Rốn trẻ sơ sinh bị chảy máu khó cầm hoặc chảy máu quá nhiều lần trong ngày
• Một số triệu chứng toàn thân như: Trẻ sốt cao, thở nhanh, vàng da, bỏ ăn, quấy khóc…

Rốn trẻ sơ sinh bị nhiễm trùng có nguy hiểm không?

Rốn trẻ sơ sinh bị nhiễm trùng nguy hiểm như thế nào? Rốn là con đường vận chuyển chất dinh dưỡng cùng oxy từ bánh nhau của mẹ đến thai nhi và dây rốn được nối thẳng vào gan của trẻ. Do vậy, nếu rốn bị nhiễm trùng sẽ lan đến gan rất nhanh và gây tổn thương gan của trẻ. 

Nguy hiểm hơn, rốn còn đi trực tiếp vào máu của trẻ. Do đó, khi trẻ bị nhiễm trùng rốn nếu không được xử lý kịp thời sẽ nhanh chóng dẫn đến nhiễm trùng huyết, kéo theo sự tổn thương nghiêm trọng tại các mô và cơ quan trong cơ thể, thậm chí còn dẫn đến tử vong ở trẻ sơ sinh.

Ngoài ra, nếu một em bé được sinh tại nhà hay em bé sinh non bị nhiễm trùng rốn thì nguy cơ trẻ sẽ bị uốn ván rốn là rất cao.  

Các mức độ nhiễm trùng rốn ở trẻ sơ sinh

Bệnh nhiễm trùng rốn ở trẻ sơ sinh được phân chia theo nhiều mức độ, từ nhẹ đến nặng với triệu chứng cũng khác nhau.

Mức độ rốn trẻ sơ sinh bị nhiễm trùng theo WHO

Theo Tổ chức Y tế thế giới WHO, các chuyên gia đã phân chia tình trạng nhiễm trùng rốn trẻ sơ sinh thành 3 cấp độ, tương ứng với các dấu hiệu khác nhau:

• Nhiễm trùng nhẹ: Rốn trẻ sơ sinh bị sưng tấy và phù nề nhưng chỉ xuất hiện ở chân rốn của trẻ
• Nhiễm trùng rốn trung bình: Tình trạng sưng tấy xuất hiện ở chân rốn và khu vực xung quanh ở đường kính 2cm. Lúc này, rốn đã bắt đầu có dấu hiệu hoại tử thành lớp cơ dưới da và kèm theo triệu chứng vàng da, sốt cao ở trẻ sơ sinh…
• Nhiễm trùng nặng: Vết sưng tấy lan rộng quá 2cm và tình trạng hoại tử trở nên nghiêm trọng hơn, kèm theo triệu chứng nhiễm trùng máu, sốc nhiễm trùng.

Mức độ nhiễm trùng trẻ sơ sinh theo tiêu chuẩn nhập viện

Để biết tình trạng nhiễm trùng rốn ở trẻ sinh khi nào có thể tự xử lý ở nhà, khi nào cần đến gặp bác sĩ, bố mẹ có thể tham khảo ngay thông tin dưới đây: 

• Mức độ nhẹ: Trẻ cần được uống kháng sinh theo chỉ định từ bác sĩ và kết hợp việc vệ sinh, chăm sóc phần rốn tại chỗ một cách khoa học.
• Mức độ trung bình: Bố mẹ bắt buộc phải đưa trẻ đi nhập viện để bác sĩ theo dõi tình trạng và tiến hành điều trị cho trẻ. Theo đó, bác sĩ có thể sẽ tiến hành chích kháng sinh theo đường tĩnh mạch với thời gian điều trị khoảng 7 ngày.
• Mức độ nặng: Quá trình điều trị khá phức tạp, không chỉ dùng kháng sinh điều trị nhiễm trùng rốn mà còn cần kết hợp chữa triệu chứng các bệnh lý đi kèm. Cũng vì vậy mà thời gian điều trị có thể lên đến 14 ngày.

Hướng dẫn chăm sóc khi trẻ bị nhiễm trùng rốn

Như đã chia sẻ, hiện tượng rốn trẻ sơ sinh bị nhiễm trùng có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm đến sức khỏe và cả tính mạng của trẻ. Do vậy, để nhanh chóng chấm dứt tình trạng nhiễm trùng rốn cho trẻ, ngoài việc thăm khám và điều trị theo chỉ định bác sĩ thì bố mẹ cũng cần chú ý trong cách chăm sóc rốn cho trẻ. 

Cách chăm sóc rốn cho trẻ sơ sinh nhiễm trùng rốn có thể áp dụng cho cả trường hợp trẻ chưa rụng rốn, đã rụng rốn hoặc rốn còn tiết dịch và nhiễm trùng. 

Chuẩn bị:

• Dung dịch sát trùng: Cồn 70 độ hoặc Povidone Iodine 2-3% (Nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng các loại dung dịch này)
• Băng gạc, tăm bông sạch, đã được vô trùng.
• Chén chun vô trùng
• Kềm vô trùng.

Cách chăm sóc rốn cho trẻ bị nhiễm trùng rốn: 

• Bố mẹ cần rửa tay thật sạch và nên vệ sinh rốn cho trẻ sau khi trẻ tắm xong
• Một tay dùng gạc y tế nâng dây rốn lên và lau sạch cuống rốn cũng như khu vực xung quanh. Sau đó khử trùng toàn bộ khu vực rốn, từ chân rốn ra vùng da xung quanh. 
• Thông thường, sau 7-10 ngày sau sinh thì cuống rốn của trẻ sẽ rụng và cần khoảng 15 ngày để cuống rốn lành lại hoàn toàn. Trước khi rốn của trẻ lành hẳn, bố mẹ cần chú ý giữ cho rốn của trẻ luôn khô thoáng và sạch sẽ.
• Để rốn của trẻ khô tự nhiên và tự rụng xuống. Bố mẹ nên để hở rốn cho trẻ hoặc trong trường hợp rốn của trẻ còn ướt thì chỉ nên băng nhẹ nhàng sau khi vệ sinh. Việc băng quá dày sẽ càng làm rốn của trẻ thêm ẩm ướt và tăng nguy cơ nhiễm trùng.

Xem thêm: Rốn trẻ sơ sinh bao lâu thì lành hẳn? Cách chăm sóc trẻ khi rụng rốn

Bố mẹ cần đưa trẻ đến các cơ sở y tế chuyên khoa ngay lập tức nếu thấy trẻ xuất hiện các triệu chứng bất thường như rốn rỉ dịch có mủ vàng kèm mùi hôi, rốn chảy máu khó cầm, vùng da quanh rốn sưng đỏ, rốn rỉ dịch kéo dài quá 2 ngày sau khi rụng, trẻ sốt cao liên tục, bỏ bú. Đồng thời, bố mẹ tuyệt đối không tự điều trị cho trẻ tại nhà, không tự ý cho trẻ uống thuốc khi chưa có chỉ định từ bác sĩ. 

Cách phòng tránh trẻ bị nhiễm trùng rốn sau sinh

Việc giữ vệ sinh cho vùng rốn trẻ sơ sinh cần được thực hiện ngay sau khi bé chào đời. Ngoài ra, một số lưu ý sau sẽ giúp hạn chế nguy cơ nhiễm trùng rốn hơn:

• Tần suất vệ sinh rốn: Mẹ vệ sinh rốn cho bé ít nhất 1 lần/ngày, sử dụng loại khăn vải mềm đã được làm sạch. Đặc biệt, vùng cuống rốn nên được giữ khô thoáng, tránh ẩm ướt cũng như bụi bẩn bám vào.
• Mặc quần áo đúng cách: Quần áo đã được giặt sạch bằng vải dành riêng cho em bé; khi mặc không để vải cọ xát mạnh vào rốn; nên để rốn tiếp xúc với không khí nhiều hơn nhằm đẩy nhanh thời gian làm khô rốn
• Để cuống rốn tự rụng: Rốn sau khi khô lại và tự rụng là quá trình tự nhiên ở trẻ. Do vậy, mẹ không nên can thiệp, tác động vào cuống rốn. Trong trường hợp thời gian rụng rốn của trẻ lâu hơn bình thường, phụ huynh cần tiếp tục giữ cho cuống rốn luôn khô thoáng để nhanh rụng.

Trên đây là thông tin cung cấp về tình trạng rốn trẻ sơ sinh bị nhiễm trùng. Đây là bệnh lý vô cùng nguy hiểm ở trẻ sơ sinh vì nó đe dọa đến tính mạng của trẻ. Bố mẹ cần hết sức chú ý trong việc chăm sóc rốn cho trẻ sau sinh trước khi rốn rụng và lành hoàn toàn, đồng thời ngăn ngừa bệnh lý nhiễm trùng rốn hiệu quả nhất.