Có nên cho trẻ 5 tháng ăn dặm không là vấn đề khiến nhiều bà mẹ phải băn khoăn. Ăn dặm là lần đầu tiên bé được tiếp xúc với loại thực phẩm khác ngoài sữa mẹ. Vì thế, mẹ cần lên thực đơn để cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng cho sự phát triển toàn diện của trẻ.
Bé 5 tháng có nên cho ăn dặm không?
Theo WHO, bố mẹ nên cho các bé ăn dặm từ tháng thứ 6 trở đi, bởi sữa mẹ hay sữa công thức đã đủ đáp ứng tất cả các nhu cầu dinh dưỡng của bé trong 6 tháng đầu đời. Mặc dù vậy, một số bé phát triển nhanh hơn đã có nhu cầu gặm cắn và sẵn sàng chuyển sang giai đoạn ăn dặm từ tháng thứ 5, thậm chí là tháng thứ 4 (theo Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ).
Để xác định con đã sẵn sàng ăn dặm hay chưa, mẹ có thể quan sát một số biểu hiện sau:
- Bé có thể ngẩng cao đầu trong tư thế ngồi.
- Không còn phản xạ đẩy lưỡi (Phản xạ đẩy lưỡi là hành vi bé thè lưỡi ra để đẩy vật ra ngoài thay vì thụt lưỡi cho vật lạ vào trong miệng).
- Bé thường với lấy thức ăn vào tay, chăm chú quan sát, hào hứng nhìn vào thức ăn hoặc bé thể hiện sự quan tâm đối với thức ăn.
- Bé ngậm những thứ đang cầm trên tay.
Khi bé 5 tháng tuổi có những biểu hiện trên, mẹ có thể cân nhắc cho bé ăn dặm. Tuy nhiên, mẹ cũng cần lưu ý rằng, sữa mẹ hoặc sữa công thức vẫn luôn là thành phần quan trọng nhất trong thực đơn của trẻ.
Ở giai đoạn đầu của quá trình ăn dặm, mẹ cần nắm rõ các nguyên tắc khi cho bé làm quen với thực phẩm mới.
Nguyên tắc khi cho trẻ 5 tháng ăn dặm
Những nguyên tắc mẹ cần nắm rõ khi cho trẻ 5 tháng tuổi ăn dặm:
Thứ tự khi cho bé 5 tháng ăn dặm
Khi cho trẻ 5 tháng ăn dặm, bạn cần lưu ý:
- Số bữa ăn trong ngày
Mẹ nên cho con ăn 1 bữa/ngày. Sau khoảng 10 – 15 ngày mẹ có thể tăng thêm nếu bé có nhu cầu ăn nhiều hơn.
- Lượng sữa công thức/sữa mẹ
Me phải luôn đảm bảo bé được ăn đúng lượng theo nhu cầu. Không nên giảm lượng sữa để bé ăn dặm nhiều hơn hay ép bé ăn quá nhiều.
- Độ thô của thức ăn dặm
Thức ăn của bé có thể ở dạng mềm hoặc nhuyễn để bé nhai và nuốt dễ dàng. Mẹ cần tuân thủ việc bé sẽ tiếp cận đồ ăn từ loãng đến đặc, từ mềm đến cứng. Như vậy, hệ tiêu hóa của bé mới dễ dàng thích nghi với các loại thức ăn mới này.
- Thứ tự các nhóm dinh dưỡng
Thứ tự các nhóm dinh dưỡng trong thực đơn của bé là nhóm I, nhóm II rồi đến nhóm III.
– Nhóm I: Tinh bột và ngũ cốc
– Nhóm II: Rau củ, quả (Khi bé mới ăn dặm không nên cho ăn chuối ngay)
– Nhóm III: Cá trắng, thịt gà, thịt lợn
- Ăn từ ít đến nhiều
Cho con ăn từng chút một. Lượng dinh dưỡng cho mỗi bữa ăn cũng nên tăng dần chứ không ăn nhiều ngay từ đầu, để bé làm quen dần dần và tránh bị rối loạn tiêu hóa.
- Ăn ngọt trước mặn sau
Cho bé tập ăn bột ngọt sau đó hãy chuyển sang bột mặn để tránh cho bé không bị biếng ăn sau này.
Thành phần dinh dưỡng
Khi cho trẻ 5 tháng ăn dặm thì mẹ vẫn cần đảm bảo cung cấp đủ 4 nhóm chất cần thiết:
- Nhóm bột đường: có trong các thực phẩm như gạo, bún, bột mì, khoai, phở, bắp.
- Nhóm chất đạm: có trong các nguồn động vật như tôm, lươn, thịt, cá, trứng, sữa,… và nguồn thực vật như đậu nành, các sản phẩm từ đậu nành hoặc các loại đỗ khác.
- Nhóm béo: Có trong dầu, bơ, mỡ, hạt dầu.
- Nhóm vitamin và chất khoáng: có trong các loại trái cây, rau củ.
Khi bé đảm bảo được cung cấp đầy đủ 4 chất dinh dưỡng này thì mới có thể phát triển khỏe mạnh. Lúc bé mới ăn dặm, bạn chỉ nên cho 1 loại thực phẩm trong một bữa ăn. Mẹ nên lấy cả phần nước và phần cái để đủ dinh dưỡng.
Ngoài ra, chất xơ cũng đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với sự hình thành hệ tiêu hóa hoàn thiện. Hãy luân phiên thay đổi các loại rau sử dụng trong bữa ăn của bé và cố gắng sử dụng từ 2 – 3 loại rau mỗi ngày. Một số loại rau lành tính có thể bắt đầu trong thực đơn ăn dặm cho bé 5 tháng như cà rốt, bí đỏ, rau mồng tơi, cải bó xôi,…
Khi bắt đầu, mẹ chỉ cần ghi nhớ một số lưu ý trên và dần áp dụng khi xây thực đơn thì bé hoàn toàn có thể phát triển khỏe mạnh.
Thực đơn ăn bột cho bé 5 tháng
Ở giai đoạn này, bố mẹ nên cho con thử các loại thức ăn dạng bột, kết hợp các loại nguyên liệu, hoặc sử dụng những sản phẩm ăn dặm đã chế biến sẵn.
Sản phẩm ăn dặm chế biến sẵn
Đa số các sản phẩm ăn dặm đã được nghiên cứu, sản xuất theo độ tuổi để có công thức dinh dưỡng phù hợp với nhu cầu và hệ tiêu hóa của bé. Trong đó, một số loại được các mẹ tin dùng bao gồm:
Trái cây nghiền HiPP
Trái cây đóng lọ HiPP giúp mẹ đáp ứng phần lớn nhu cầu Vitamin C của bé trong giai đoạn ăn dặm. Sản phẩm không chứa phẩm màu, chất bảo quản, hương liệu nhân tạo sẽ là lựa chọn lý tưởng mẹ dành cho con yêu.
Bột ăn dặm hữu cơ HiPP
Bột HiPP nổi tiếng nhất về chất lượng organic cực kỳ nghiêm ngặt, khắt khe, vượt trên cả chuẩn của Liên minh Châu Âu. Sản phẩm được sản xuất hoàn toàn từ nguồn nguyên liệu hữu cơ 100% không chứa các hóa chất độc hại hay thực phẩm biến đổi gen. Hơn 260 công đoạn kiểm tra và thử nghiệm vị giác và cảm quan giúp bột ăn dặm của Hipp trở thành sản phẩm an toàn tuyệt đối cho sức khỏe của trẻ nhỏ.
Meiji
Meiji là thương hiệu hàng đầu tại Nhật Bản với hơn 100 năm kinh nghiệm. Bột Meiji có chất mịn, giàu vitamin, đạm và các chất dinh dưỡng cần thiết để bé phát triển toàn diện. Sản phẩm đóng gói nhỏ nên sử dụng rất tiện lợi.
Fruto
Bột ăn dặm Fruto là sản phẩm của Fruto Nyanya nổi tiếng và uy tín đến từ đất nước Nga. Nguồn nguyên liệu để sản xuất bột ăn dặm Fruto 100% tự nhiên như trái cây và hạt ngũ cốc có chứa các thành phần dinh dưỡng như chất đạm, chất xơ, chất béo, các khoáng chất và vitamin.
Hương vị giống với mùi sữa mẹ, thơm ngon và cực kỳ hấp dẫn, kích thích vị giác. Không những vậy, bột ăn dặm Fruto còn có nhiều mùi vị khác nhau, giúp bé không bị chán ăn.
Heinz
Bột ăn dặm heinz cho bé 5 tháng tuổi có thành phần từ các nguyên liệu tự nhiên, các chất dinh dưỡng được cân đối phù hợp với sự phát triển của bé.
Bột Heinz cung cấp các chất dinh dưỡng như chất béo, tinh bột, omega, chất xơ các vitamin A, B, C. Đặc biệt, nó không chứa chất tạo hương vị, chất tạo màu hay chất bảo quản nên tuyệt đối an toàn cho sức khỏe của bé 5 tháng tuổi.
Khi cho các bé ăn dặm, mẹ nên đợi cách ngày ở lần ăn đầu tiên để kiểm tra xem bé có các phản ứng dị ứng với các món ăn dặm hay không. Nếu không có vấn đề gì xảy ra mới tiếp tục cho con ăn.
Thực đơn bột ăn dặm cho bé 5 tháng không quá cầu kỳ và dễ thực hiện. Nhưng để đảm bảo các món ăn được thơm ngon, dễ ăn, giữ được nguyên vẹn các giá trị dinh dưỡng sau khi nấu, mẹ có thể tham khảo cách chế biến một số món ăn sau.
Chế biến bột ăn dặm cho bé 5 tháng
Mẹ có thể chế biến một số món ăn đơn giản theo các cách sau:
Cháo trắng
Cách chế biến cháo trắng
- Nấu theo tỷ lệ 1 thìa gạo nấu và 10 thìa nước. Vì dung tích nấu ít, mẹ nên cho gạo vào bát ăn cơm, đặt vào nồi cơm điện để nấu sẽ nhanh gọn và tiết kiệm hơn.
- Cháo chín thì đem rây nhuyễn và lấy khoảng 10 – 15 ml phần hỗn hợp sệt.
Trong tuần đầu trẻ 5 tháng ăn dặm, mẹ chỉ cần cho bé ăn 1-2 thìa cháo (5 – 10 ml) để bé làm quen trước.
Bột đậu xanh, bí đỏ
Cách chế biến bột đậu xanh, bí đỏ:
Nguyên liệu:
- Bí đỏ: 10g.
- Bột đậu xanh: 10g.
- Bột gạo: 10g.
- Dầu ăn: 1 thìa cà phê.
- Nước lọc: 200ml.
Cách làm:
- Hấp bí đỏ chín mềm rồi nghiền nát (mẹ cũng có thể xay nhuyễn bằng máy xay).
- Cho tất cả nguyên liệu (bí đỏ, bột đậu xanh, bột gạo, dầu ăn và nước lọc) vào đun sôi trong 5 phút là hoàn thành. Khi nấu, mẹ cần phải khuấy đều tay liên tục.
Bột đậu nành
Cách chế biến bột đậu nành:
Nguyên liệu:
- Rau xanh xay nhuyễn: 20ml
- Bột gạo: 10g
- Sữa đậu nành: 200ml
Cách làm:
- Cho bột gạo và sữa đậu nành vào nồi, đun sôi trên lửa nhỏ và khuấy đều tay liên tục để bột không bị vón cục.
- Khi hỗn hợp gạo + sữa sôi được 5 phút thì thêm dịch rau xanh xay nhuyễn vào khuấy đều. Sau đó, tiếp tục đun sôi thêm 5 phút nữa là hoàn thành.
Bột thịt lợn, rau ngót
Cách chế biến bột thịt lợn, rau ngót:
Nguyên liệu:
- 4 muỗng canh bột gạo: 40g
- Thịt lợn nạc rửa sạch, băm nhuyễn: 20g
- Rau ngót nhặt lấy lá, cắt nhỏ: 10g
- 1 muỗng cà phê nhỏ dầu ăn: 5ml
- Chén nước vừa đủ (250ml).
Cách làm:
- Thịt lợn nạc băm nhỏ, xào chín rồi xay nhuyễn.
- Rau ngót rửa sạch dùng một lượng nhỏ cho vào máy xay hoặc băm nhỏ.
- Khi bột chín, cho thịt và rau vào nấu tiếp đến khi rau chín.
Bột thịt gà, khoai lang
Cách chế biến bột thịt gà, khoai lang:
Nguyên liệu:
- Thịt ức gà lọc bỏ da và xương: 170g
- 1 củ khoai lang lớn, lột vỏ cắt nhỏ: khoảng 350g
Cách làm:
- Xay hoặc băm nhuyễn phần ức gà
- Khoai hấp chín và nghiền nhuyễn
- Nấu bột chín rồi cho gà, khoai và khuấy đều
Sau 6 tháng, mẹ cần thay đổi, bổ sung thêm các loại thực phẩm thịt cá khác đa dạng hơn cho bé. Công thức sử dụng tương tự các nguyên liệu đã đề cập.
Trẻ 5 tháng ăn dặm là một điều tự nhiên nếu bé đã thực sự sẵn sàng. Mẹ tìm hiểu đủ các nguyên tắc trên thì sẽ xây dựng được thực đơn phù hợp cho bé để bé có thể phát triển một cách toàn diện.