Nguyên nhân trẻ sơ sinh không tăng cân và giải pháp

Trẻ sơ sinh không tăng cân hay tăng cân chậm là vấn đề được rất nhiều bố mẹ quan tâm. Theo các chuyên gia, mẹ chỉ nên lo lắng nếu cân nặng của trẻ có sự sụt giảm mạnh. Ngoài ra, trong trường hợp bé không tăng cân nhưng vẫn đảm bảo sức khỏe thì cha mẹ hoàn toàn có thể yên tâm.

Tiêu chuẩn về cân nặng ở trẻ sơ sinh

Về cơ chế tăng cân ở em bé, hầu hết cân nặng đều có xu hướng giảm sút trong 1 tuần đầu sau khi sinh. Do vậy, cha mẹ không nên lo lắng. Sang tuần thứ 2 và thứ 3, số cân sẽ dần tăng đều và có sự vượt bậc hơn so với ban đầu.

Tham khảo bảng cân nặng tiêu chuẩn từ WHO – Tổ chức Y tế thế giới:

Tuy nhiên, các thông tin trên đây chỉ mang tính chất tham khảo, không thể áp dụng cho toàn bộ trẻ sơ sinh. Lý do là mỗi bé có thể trạng và điều kiện phát triển khác nhau. Nếu nhận thấy cân nặng đang chững lại ba mẹ cũng không nên lo lắng mà cần kiên nhẫn, tìm hiểu thêm và có cách khắc phục lâu dài.

Vậy làm thế nào để phát hiện bé đang chậm tăng cân?

Cách xác định trẻ sơ sinh không tăng cân

Không khó để cha mẹ nhận biết trẻ sơ sinh không tăng cân thông qua các buổi khám sức khỏe định kỳ hoặc dựa trên một số tiêu chí đánh giá sự phát triển của trẻ.

Xác định trẻ không tăng cân theo tiêu chuẩn của WHO

Trẻ sơ sinh không tăng cân hoặc tăng cân chậm sẽ có biểu hiện lệch chuẩn so với những tiêu chuẩn của WHO. 

Theo đó, trong tuần đầu tiên, trẻ sơ sinh sẽ bị sụt cân do trẻ đi tiểu và đi ngoài khiến cho cơ thể bị mất nước. Thông thường, trong giai đoạn này, cân nặng của bé sẽ giảm từ 5 – 10% so với lúc bé mới sinh, tuy nhiên tình trạng sụt cân sẽ không kéo dài lâu, trẻ sẽ sớm tăng cân đều trở lại trong những tuần sau đó. 

Trong 3 tháng đầu, mỗi tháng trẻ sơ sinh có thể tăng từ 1 – 1.2kg nhưng càng về sau bé sẽ tăng cân chậm dần.

Ở giai đoạn từ 4 – 6 tháng tuổi, cân nặng của trẻ chỉ tăng khoảng 600gr/ tháng và trong giai đoạn sau đó, mỗi tháng trẻ chỉ tăng khoảng 300 – 400gr. Theo nghiên cứu, trong vòng 12 tháng, chiều dài của trẻ có thể tăng 1.5 lần và chu vi vòng đầu tăng 11cm.

Xác định trẻ không tăng cân dựa trên các tiêu chí

Do tình trạng cơ thể và cân nặng của mỗi trẻ khác nhau nên bác sĩ sẽ phải trực tiếp khám sức khỏe, tiến hành các xét nghiệm cho trẻ cũng như tìm hiểu và đánh giá tốc độ phát triển của trẻ để tìm hiểu nguyên nhân chậm tăng cân của trẻ. 

Trường hợp trẻ vẫn phát triển theo các mốc bình thường và khỏe mạnh thì tình trạng của trẻ không đáng ngại. Nếu tốc độ phát triển của trẻ không ổn định và trẻ không được khỏe mạnh thì bác sĩ có thể chẩn đoán trẻ mắc chứng “không tăng cân” dựa trên các tiêu chí sau:

• Trẻ có cân nặng giảm xuống dưới phân vị thứ ba trên biểu đồ tăng trưởng
• Trẻ có cân nặng ít hơn 20 % trọng lượng lý tưởng so với chiều cao
• Kể từ lần kiểm tra cuối cùng, cân nặng của trẻ giảm hai hoặc nhiều đường phân vị chính trên biểu đồ tăng trưởng.
• Trẻ sinh non thường có nguy cơ không tăng cân hoặc chậm tăng cân cao hơn trẻ sinh đủ tháng.

Trẻ tăng cân chậm có nguy hiểm không?

Trẻ tăng cân chậm có ảnh hưởng lớn tới sức khỏe không là mối lo lắng của nhiều phụ huynh. Đặc biệt, khi đặt con “lên bàn cân” với những đứa trẻ khác, nỗi sốt ruột càng tăng cao. Trên thực tế, trẻ khi đang tăng cân đều vẫn có khả năng sút cân hoặc chững cân. Sự tăng trưởng của trẻ không suôn sẻ hoàn toàn. Đây là vấn đề sinh lý bình thường.

Dù vậy, việc trẻ không tăng cân vẫn xuất phát từ việc thay đổi môi trường, sức khỏe có sự thay đổi hay không hợp với đồ ăn. Chúng tiềm tàng nhiều rủi ro mà phụ huynh có thể khó lường trước.

Nguyên nhân trẻ sơ sinh không tăng cân

Đa phần cha mẹ đều cảm thấy lo lắng khi thấy bé sơ sinh 2 tuần tuổi không tăng cân và ở các mốc tiếp theo có biểu hiện tăng cân chậm.

Tình trạng trẻ sơ sinh không tăng cân có thể do nhiều yếu tố tạo ra. Tuy nhiên, để xác định được chính xác nguyên nhân khiến trẻ không tăng cân, bác sĩ vừa phải thực hiện các xét nghiệm và theo dõi lượng calo của trẻ, đồng thời cũng phải nghiên cứu chế độ ăn uống hàng ngày, mức độ hoạt động và lịch sử sức khỏe của bé. 

Dưới đây là một số nguyên nhân gây ra tình trạng không tăng cân ở trẻ.

Nguyên nhân từ chế độ ăn 

Một trong những nguyên nhân khiến trẻ sơ sinh không tăng cân là do trẻ không hấp thụ được đầy đủ các chất dinh dưỡng. Nguyên nhân này có thể bắt nguồn từ việc cho ăn của cha mẹ như: 

• Trẻ không nhận đủ lượng sữa cần thiết trong mỗi cữ ăn: Nguyên nhân của vấn đề này là do trẻ ngậm ti mẹ sai cách; trẻ bú yếu và thường ngủ thiếp đi trong lúc bú; mẹ ít sữa nhưng không bổ sung thêm sữa công thức cho trẻ; trẻ bú không theo cữ…
• Chất lượng của sữa mẹ không đảm bảo: Sữa mẹ không đủ dưỡng chất cũng khiến cơ thể trẻ không nạp đủ các chất dinh dưỡng thiết yếu dẫn đến tình trạng trẻ sơ sinh tháng đầu không tăng cân.
• Sử dụng sữa công thức sai cách, không phù hợp với trẻ: Đối với những trẻ đang dùng sữa công thức, một số sữa kém chất lượng hoặc pha sữa sai cách cũng có thể khiến lượng sữa nạp vào cơ thể bé nghèo dinh dưỡng, khiến trẻ sụt cân.

Nguyên nhân chủ quan từ trẻ

Ngoài các nguyên nhân nói trên, trẻ sơ sinh không tăng cân có thể xuất phát từ chính vấn đề sức khỏe của trẻ:

• Trẻ ốm yếu, chậm tăng cân do sinh non, vì thế nên cần kích sữa cho mẹ sinh non
• Một số trẻ mắc các bệnh lý liên quan đến hệ tiêu hóa như bệnh coeliac, trào ngược, trẻ sơ sinh bị tiêu chảy hoặc không thể dung nạp lactose. Tình trạng bệnh có thể làm giảm sự thèm ăn ở trẻ cũng như làm giảm sự hấp thụ dinh dưỡng của cơ thể trẻ.
• Trẻ gặp vấn đề về miệng, họng như sứt môi hoặc vòm miệng, bị tưa lưỡi…khiến trẻ gặp khó khăn trong việc bú mẹ
• Trong một vài trường hợp, trẻ sơ sinh không tăng cân có thể là kết quả của các bệnh lý về phổi, thần kinh, tim mạch; vấn đề về nhiễm sắc thể hoặc rối loạn chuyển hóa…

Trẻ sơ sinh không tăng cân phải làm sao?

Tình trạng trẻ sơ sinh không tăng cân – đặc biệt là trẻ sơ sinh 2 tháng không tăng cân luôn khiến cha mẹ lo lắng. Đối với tình trạng trẻ không tăng cân do vấn đề sức khỏe, cha mẹ cần đưa trẻ đi khám và điều trị chuyên sâu theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.

Đối với tình trạng trẻ không tăng cân do chế độ ăn, cách ăn, cha mẹ cần cách quan sát hành vi của con và điều chỉnh sao cho phù hợp.

ĐĂNG KÝ NHẬN TƯ VẤN MIỄN PHÍ

Dưới đây là một số phương pháp khắc phục tình trạng trẻ không tăng cân hoặc tăng cân chậm.

Cho trẻ bú đúng cách, đúng cữ, hạn chế tình trạng vừa bú vừa ngủ

• Cho trẻ bú đúng lúc và đủ lượng: Mẹ nên cho bé bú sữa mẹ mỗi 2 – 3 tiếng/ lần hoặc bất cứ khi nào bé thấy đói. Đối với những trẻ bú sữa công thức, mẹ nên giãn cách thời gian cho bé bú khoảng 3 – 4 tiếng/ lần.

• Trong 4 – 6 tuần đầu sau sinh, nên tránh cho trẻ dùng núm vú giả vì nó có thể làm trẻ mệt và bú kém hơn.
• Nếu thấy trẻ ngậm vú không đúng cách, mẹ nên nhờ những người có kinh nghiệm cho bú hoặc bác sĩ giúp đỡ.
• Chú ý hạn chế tình trạng trẻ vừa bú vừa ngủ. Nên tập cho trẻ thói quen bú khi tỉnh táo.
• Nếu trẻ có dấu hiệu mệt mỏi, bỏ ăn, bị bệnh, cần đưa trẻ đến bệnh viện và các cơ sở y tế chuyên khoa nhi để kiểm tra và phát hiện bệnh kịp thời. 

Bổ sung dinh dưỡng cho mẹ và bé

• Bổ sung dưỡng chất cho mẹ để nguồn sữa mẹ có đầy đủ dưỡng chất cần thiết cung cấp cho trẻ
• Bổ sung thêm các bữa ăn dặm, sữa công thức để tăng cường các chất dinh dưỡng cho bé.

Xem thêm: Sữa dê úc Biostime không gây dị ứng đạm cho trẻ

Lựa chọn sữa công thức phù hợp với trẻ

Đặc biệt, mẹ cần lưu ý trong việc lựa chọn sữa công thức cho trẻ:

• Tránh các loại sữa công thức quá ngọt, mùi vị lạ khiến trẻ khó ăn, không muốn ăn.
• Nếu thấy sử dụng sữa có dấu hiệu trẻ sơ sinh bị táo bón, đầy hơi khó tiêu, đau bụng, dị ứng… thì mẹ cần đổi sang loại khác ngay lập tức.

Hiện nay, sữa công thức Biostime là dòng sản phẩm sữa cao cấp nhất tại Úc, được sản xuất theo công thức đạt tiêu chuẩn an toàn thực phẩm của Úc. Sản phẩm chứa nhiều chất dinh dưỡng thiết yếu đối với cơ thể của trẻ, hỗ trợ tăng cường hệ miễn dịch và hệ tiêu hóa của bé.

Sự sự kết hợp giữa khoa học và tự nhiên, sữa công thức Biostime có sự tương đồng với sữa mẹ, đồng thời được bổ sung chủng lợi khuẩn đặc biệt B.Infantis M63 giúp trẻ trẻ tiêu hóa tốt, ăn ngoan, ngủ ngon và phát triển khỏe mạnh. Chính vì vậy, sữa công thức Biostime là một trong những sản phẩm vô cùng phù hợp với những trẻ sơ sinh không tăng cân, chậm tăng cân và là lựa chọn của đông đảo bà mẹ bỉm sữa hiện nay.

Khi nghi ngờ bé nhà mình đang có biểu hiện của trẻ sơ sinh không tăng cân hoặc chậm tăng cân, cha mẹ có thể cho bé đi khám sức khỏe, kiểm tra dinh dưỡng, đồng thời chú ý hơn đến chế độ ăn – đặc biệt là loại sữa mà trẻ đang dùng. Nhờ đó, cha mẹ sẽ có giải pháp và kế hoạch chăm sóc giúp trẻ tăng cân trở lại.